W związku z debatą publiczną na temat systemów wyborczych warto przyjrzeć się bliżej praktykom i wzorcom postępowania w innych, bardziej dojrzałych demokracjach.  Celem tych obserwacji jest uzupełnianie luk w wiedzy obywatelskiej oraz przeciwdziałanie fałszywym stereotypom, które znacznie obciążają i obniżają poziom prowadzonej debaty publicznej.

Niniejszy artykuł opisuje procedurę rekrutacyjną kandydatów na parlamentarzystów w brytyjskiej Partii Konserwatywnej opierając się na informacjach zawartych w broszurze „Jak zostać parlamentarzystą z ramienia Partii Konserwatywnej” dostępnej w sieci pod nazwą Guide To Becoming a Conservative MP [PDF]

Podobna procedura jest stosowana przez inne brytyjskie partie polityczne, co wskazuje na wykształcenie się unormowanego modelu rekrutacji kadr partyjnych będącego częścią kanonu kultury politycznej wyrosłej w systemie opartym na jednomandatowych okręgach wyborczych.

Polska terminologia użyta w tym opracowaniu jest wynikiem wolnej inwencji autora, który nie będąc tłumaczem pragnie jedynie przedstawić funkcjonalny zarys procesu selekcjonowania kadr politycznych w innym kraju.

Procedura

Procedura rekrutacji kandydatów na parlamentarzystów w Partii Konserwatywnej obejmuje następujące fazy podstawowe:

1. Nawiązanie kontaktu poprzez Centralny Punkt Rekrutacyjny Kandydatów.
2. Kontakt z Terenową Komórką Organizacyjną.
3. Udział w sesji z Parlamentarną Komisją Kwalifikacyjną.
4. Umieszczenie na ogólnokrajowej Liście Kandydatów na Parlamentarzystów.
5. Selekcja i wybór kandydata przez okręgowe struktury partyjne.

 

Nawiązanie kontaktu poprzez Centralny Punkt Rekrutacyjny Kandydatów

Punkt Rekrutacyjny Kandydatów na Parlamentarzystów (Candidate’s Team) jest centralną komórką organizacyjną Partii Konserwatywnej przyjmującą zgłoszenia chętnych drogą e-mailową lub telefoniczną. Zainteresowany otrzymuje tam podstawowe informacje wprowadzające w procedurę, opis wymogów formalnych, jak wiek lub obywatelstwo oraz dane właściwej Terenowej Komórki Organizacyjnej (Field Team) z prośbą o nawiązanie z nią kontaktu.

Kontakt z Terenową Komórką Organizacyjną

Zainteresowany kontaktuje się z właściwą Terenową Komórką Organizacyjną (Field Team), gdzie w nieformalnej rozmowie z lokalnym działaczem partyjnym lub wyszkolonym wolontariuszem otrzymuje bardziej szczegółowe informacje o procesie rekrutacyjnym, o wymaganiach stawianych kandydatom oraz o perspektywach współpracy. Rozmowa wstępna jest okazją do obustronnego zadawania pytań, wyjaśnienia otwartych kwestii oraz gromadzenia pierwszych ocen i wrażeń.

Wypełnienie kwestionariusza

Jeśli kandydat wyrazi chęć kontynuacji procedury jest on proszony o wypełnienie kwestionariusza, w którym opisuje on w formie skrótowej swoje doświadczenia, umiejętności, podstawowe poglądy i wartości, karierę zawodową, polityczną, dotychczasową działalność społeczną oraz inne informacje pozwalające na poznanie sylwetki kandydata.

Trzy referencje

Kandydat musi podać również dane kontaktowe trzech osób, które dobrze znają kandydata, jak na przykład pracodawca, koledzy z pracy lub z organizacji społecznych. Jedna z tych osób powinna mieć związek z Partią, a jedna z osób musi znać kandydata przynajmniej pięć lat.

Po spotkaniu z Terenową Komórką Organizacyjną informacje podane w kwestionariuszu są weryfikowane, natomiast z osobami wskazanymi przez kandydata przeprowadza się wywiady środowiskowe.

Parlamentarna Komisja Kwalifikacyjna

Jeśli wstępna ocena zdolności, umiejętności i przydatność kandydata wypada pozytywnie, kandydat jest zapraszany do udziału w spotkaniu Parlamentarnej Komisji Kwalifikacyjnej (Parliamentary Assessment Board – PAB) z udziałem doświadczonych parlamentarzystów, działaczy partyjnych oraz wykwalifikowanych wolontariuszy. W spotkaniu trwającym około 5 godzin sprawdzane są umiejętności i sylwetka kandydata oraz jego przydatność do sprawowania funkcji dobrego parlamentarzysty.

Do sprawdzanych umiejętności należą między innymi:
– umiejętności komunikacyjne;
– inteligencja;
– zdolność nawiązywania kontaktu z ludźmi;
– zdolności przywódcze i motywacyjne;
– wytrwałość i dążność do celu;
– przekonania (poglądy i system wartości).

Warunkami dopuszczenia do spotkania w Parlamentarnej Komisji Kwalifikacyjnej są:
– członkostwo w Partii przynajmniej od trzech miesięcy;
– bezzwrotna opłata w wysokości 250 funtów służąca zwrotowi kosztów organizacyjnych.

Procedura kwalifikacyjna jest sprawdzonym i przetestowanym postępowaniem wyrosłym z wieloletnich doświadczeń oraz z współpracy z doświadczonymi posłami, działaczami, wolontariuszami i specjalistami. Procedura jest stale monitorowana, weryfikowana i udoskonalana zapewniając efektywną selekcję właściwych kandydatów posiadających odpowiednie zdolności, umiejętności i cechy charakteru.

Procedura kwalifikacyjna koncentruje się na poznaniu osobowości kandydata, jego zdolności i przydatności do sprawowania funkcji parlamentarzysty.  Kładzie się przy tym nacisk na wynajdywanie osób o różnorodnych umiejętnościach i osobowościach. Szczegółowa znajomość programu partii nie jest na tym etapie wymagana. Kandydat po pozytywnym przebrnięciu procedury i wpisaniu na oficjalną listę kandydatów może korzystać z szeregu szkoleń, w których będzie mógł rozwijać swoje kompetencje merytoryczne, polityczne i osobiste.

Kandydaci na parlamentarzystów mają gwarantowaną ochronę prywatności i danych osobowych pozyskanych przez partię w procesie rekrutacyjnym.

Umieszczenie na ogólnokrajowej Liście Kandydatów na Parlamentarzystów

Po pozytywne zakończonej procedurze kwalifikacyjnej kandydat zostaje umieszczony na Zatwierdzonej Liście Kandydatów na Parlamentarzystów (Approved List of Parliamentary Candidates)

Nie każdy przechodzi procedurę kwalifikacyjną za pierwszym razem. Tym, którzy jej nie sprostali proponuje się inne formy współpracy z partią, bądź zaleca się uzupełnienie swoich kwalifikacji i doświadczeń oraz ponowne przystąpienie do procedury kwalifikacyjnej w następnej kadencji parlamentu.

Selekcja kandydatów w okręgu wyborczym

Kandydaci umieszczeni na Zatwierdzonej Liście Kandydatów mogą wybrać okręg wyborczy, w którym pragną się starać o nominację na kandydata w wyborach do parlamentu. Jednostki terenowe partii obejmujące jednomandatowy okręg wyborczy podejmują suwerenną decyzję o sposobie selekcji i ostatecznego wyboru kandydata z ich okręgu.

Zatem opisany wyżej proces kwalifikacyjny i umieszczenie pretendenta na liście kandydatów jest jedynie pierwszym etapem i warunkiem wstępnym dla dalszych starań o nominację w określonym okręgu wyborczym. Od kandydatów na parlamentarzystów oczekuje ciężkiej pracy i aktywności na rzecz partii w terenie. Obejmuje to udział w lokalnych kampaniach, włączanie się do projektów społecznych, pomoc w organizacji wyborów, aktywny udział w życiu publicznym, wsparcie partii na poziomie ogólnokrajowym. Tylko kandydaci najbardziej aktywni i zaangażowani, wykazujący i rozwijający swoje kompetencje w praktyce mogą znaleźć uznanie lokalnych społeczności i uzyskać nominację na kandydata w wyborach parlamentarnych od terenowych struktur partyjnych. Tylko tacy kandydaci mogą sprostać ostrej rywalizacji o mandat parlamentarzysty w warunkach większościowych systemów wyborczych.

Podsumowanie

W opisanej wyżej procedurze można wyróżnić następujące cechy charakterystyczne:

Otwartość

Uderzająca jest otwartość procedury rekrutacyjnej kandydatów na parlamentarzystów. Jest ona otwarta na niemal każdego chętnego obywatela, a przystępując do niej nie trzeba być nawet członkiem Partii Konserwatywnej (w momencie przystąpienia do sesji z Parlamentarną Komisją Kwalifikacyjną już tak). Jest jasne, że w praktyce przybywanie „znikąd i z niczym” znacznie redukuje szanse kandydata na sukces. Funkcja parlamentarzysty jest funkcją wymagającą i szczególną, więc wykazanie się pewnymi osiągnięciami i doświadczeniami na przykład w sferze polityki lokalnej lub w innych dziedzinach życia jest bardzo pomocne i wielce wskazane.

Rozwojowość

Charakterystyczną cechą procedury, jest to, że jej głównym celem nie jest poszukiwanie „doskonałych” i przygotowanych do startu w wyborach kandydatów, lecz koncentruje się ona bardziej na wyszukiwaniu talentów, ludzi z odpowiednimi cechami charakteru, zdolnościami i potencjałem rozwojowym, które predysponują ich do pełnienia funkcji parlamentarzysty. Na początku nie wymaga się nawet szczegółowej znajomości programu partii, chociaż – rzecz jasna – podstawowe poglądy i wartości kandydata są sprawdzane na elementarną kompatybilność z wartościami reprezentowanymi przez partię. W pewnym sensie procedura polega na wyszukiwaniu wartościowego „surowego materiału”, który dopiero po pozytywnej weryfikacji i wpisaniu na Listę Kandydatów będzie ostatecznie kształtowany i szlifowany, czy to w drodze szkoleń doskonalących odpowiednie kompetencje, czy też poprzez aktywne działanie i zaangażowanie polityczne w terenie. Kandydat musi się wykazać przede wszystkim w praktyce w środowisku lokalnym. Musi on pokazać, że potrafi przekuć swoje talenty i potencjał rozwojowy w konkretne umiejętności polityczne oraz w osobistą rozpoznawalność i autorytet znajdujące uznanie i akceptację we wspólnotach lokalnych oraz w macierzystej terenowej strukturze partyjnej.

Standaryzacja i dywersyfikacja, centralizacja i regionalizacja

Należy zwrócić uwagę na bardzo umiejętne powiązanie w procedurze rekrutacyjnej elementów standaryzacyjnych i dywersyfikacyjnych oraz funkcji centralnych i lokalnych. Pierwszy kontakt jest nawiązywany poprzez centralny punkt kontaktowo-informacyjny. Również główna procedura kwalifikacyjna przed Parlamentarną Komisją Kwalifikacyjną odbywa się centralnie według jednolitej, solidnie wypracowanej i równej dla wszystkich metodologii, w której kładzie się nacisk między innymi na dobór szerokiego spektrum kompetencji i osobowości kandydatów. Centralnie zarządzana jest także Lista Kandydatów na Parlamentarzystów. Natomiast wstępne rozmowy i ocena kandydatów, jak również ostateczna weryfikacja i selekcja kandydatów w terenie wraz z nominowaniem ich na oficjalnych kandydatów partii w wyborach do parlamentu odbywają się na szczeblu lokalnym z uwzględnieniem specyfiki niewielkich jednomandatowych okręgów wyborczych.

Taki sposób przeprowadzania procesu rekrutacji zapewnia równowagę między czynnikiem oddolnym i potrzebami partii działającej w wymiarze ogólnonarodowym, integruje partię wewnętrznie w wymiarze wertykalnym i horyzontalnym oraz sprzyja prowadzeniu przejrzystej, spójnej i przewidywalnej polityki kadrowej w ramach ogromnych organizacji politycznych przy zachowaniu reguł oddolnej demokracji. Taki model organizacyjny w partii dobrze harmonizuje z mocno zdecentralizowanym i spersonalizowanym większościowym systemem wyborczym.

Źródło: https://bisnetus.wordpress.com