Wykład na Uniwersytecie III Wieku

2 marca br. na Uniwersytecie III Wieku, bardzo aktywnym w murach Uniwersytetu Wrocławskiego, odbył się wykład dra hab. Zdzisława Ilskiego poświęcony jednomandatowym okręgom wyborczym jako tradycji parlamentarnej Polaków.

Dr Zdzisław Ilski mówił o tym, że tradycja ta obejmuje w pierwszym rzędzie działalność parlamentów polskich. Podkreślił, że wybieranie w okręgach jednomandatowych było stosowane do wyłaniania Izby Poselskiej sejmów Księstwa Warszawskiego (1807-1815) i Królestwa Polskiego (1815-1832). Także większość Zgromadzenia Reprezentantów w Wolnym Mieście Kraków (1815-1848) była wybierana w okręgach jednomandatowych.

Polska tradycja parlamentarna obejmuje również aktywność w parlamentach państw zaborczych. W kilku z nich także wybierano posłów w okręgach jednomandatowych. W JOW wybierano większość posłów na sejm galicyjski we Lwowie, a przez wiele lat także większość polskich posłów do parlamentu austriackiego w Wiedniu. Wyłącznie w jednomandatowych okręgach wyborczych wyłaniany był parlament ogólnoniemiecki – Reichstag – działający do 1918 r. Na ziemiach polskich było ich 40. Polacy skwapliwie korzystali z dobrodziejstwa efektywnej możliwości wybierania w nich swoich przedstawicieli. Wybory parlamentarne były bowiem ważnym polem rywalizacji z Niemcami, a Reichstag był ważną trybuną upominania się o polskie prawa narodowe.

W wykładzie uczestniczyło ponad 150 słuchaczy, żywo reagujących na treść wystąpienia.