/W rocznicę śmierci prof. Jerzego Przystawy
Blogi2 listopada 2024

W rocznicę śmierci prof. Jerzego Przystawy

Mija właśnie dwanaście lat od śmierci profesora Jerzego Przystawy. Zmarł 3 listopada 2012 r. we Wrocławiu. Nie sposób nie wspomnieć profesora Przystawy szczególnie teraz, kiedy Polską targa kolejny destrukcyjny kryzys.

Już na samym początku tzw. transformacji ustrojowej, którą rozpoczęły w czerwcu 1989 roku częściowo wolne wybory do Sejmu, Jerzy Przystawa jako pierwszy zwrócił uwagę na dwa błędy założycielskie III Rzeczypospolitej. Po pierwsze, w książce „Via bank i FOZZ” (1992), wraz z profesorem Mirosławem Dakowskim, pokazali dowody na to, że nowa Polska rozpoczęła swoje istnienie od gigantycznego rabunku finansów publicznych w skali nieznanej wcześniej na całym globie. „Pierwszy milion trzeba ukraść” powiedział w tamtym czasie jeden z pierwszych premierów rządu III RP. No i kradziono, nie miliony, ale miliardy i to bezkarnie. O aferze FOZZ słusznie dzisiaj mówi się, że jest to jedna z „afer założycielskich” III Rzeczypospolitej.

Drugim błędem założycielskim III RP, jeszcze bardziej brzemiennym w skutkach, jest drastycznie ograniczająca prawa obywateli ordynacja wyborcza. Profesor Przystawa niezmordowanie pokazywał, że wybory parlamentarne w III RP nie są wolne. Na ten temat napisał przez ponad 30 lat setki artykułów, wygłosił dziesiątki audycji radiowych i wystąpień na konferencjach. Przede wszystkim, III RP odbiera Polakom równość w realizacji biernego prawa wyborczego. Bierne prawo wyborcze każdy ma niby zagwarantowane w Konstytucji, ale w rzeczywistości ogół Polaków go nie posiada. Odziedziczony po PRL sposób głosowania na układane w wąskich gronach listy partyjne wyłącza obywateli z prawa kandydowania, a tym samym pozbawia ich kontroli nad składem Sejmu i alienuje z życia publicznego. Sposób wybierania posłów w III RP cementuje władzę rządzących państwem grup interesu, uniemożliwia jakąkolwiek poprawę i czyni z Polski państwo słabe.

Stworzony w 1993 roku przez profesora Przystawę Ruch na rzecz Jednomandatowych Okręgów Wyborczych jest teraz jedynym w Polsce ruchem społecznym, domagającym się prawa kontrolowania elit przez obywateli, a przede wszystkim prawa usuwania każdego posła i Senatora indywidualnie, w jednomandatowych okręgach wyborczych, w drodze wyborów. Inaczej mówiąc jest to jedyny w Polsce ruch reformatorski, domagający się poprawnej realizacji treści słowa „demokracja”, a bardziej formalnie, realizacji Artykułu 4. Konstytucji, który stanowi, że „Władza zwierzchnia w Rzeczypospolitej Polskiej należy do Narodu”.

Trzydzieści z górą lat to długo. Ale w tym długim marszu o odzyskanie przez Naród należnej mu władzy zwierzchniej w Rzeczypospolitej, a więc o odzyskanie prawdziwej wolności, nikt z nas nie ma prawa ustawać. Umiłowanie wolności to czynnik definiujący naszą kulturę. Powstańcy styczniowi śpiewali: „Bo taka natura jest w każdym Polaku, że bez wolności trudno mu żyć”. Jeszcze wcześniej, nasi przodkowie przez stulecia nazywali wolność „złotą”.

Bierzmy przykład z profesora Przystawy, który w tym marszu o prawdziwą wolność nigdy nie ustawał. Trzy miesiące przed śmiercią, 28 lipca 2012 r. tak pisał:

Ale kiedy porównamy ten nasz „marsz” z działaniami naszych przodków, z tymi którzy walczyli o niepodległość Polski, o nasz suwerenny byt narodowy, to wcale nie jest tak długo. Przypomnijmy chociażby Józefa Piłsudskiego, który w połowie lat 80 XIX wieku szedł na zesłanie. Policzmy te lata do Niepodległej Polski: to prawie 40! I w o ile trudniejszych, beznadziejnych, zdawałoby się, warunkach. A przecież chodziło mu o to samo, co nam: o wolną, suwerenną Polskę! Której tak wtedy, jak i dzisiaj, nikt w świecie, poza nami, do niczego nie potrzebuje.

Southampton, 2 listopada 2024 r.

Tagi:

About Tomasz J. Kaźmierski

Tomasz J. Kaźmierski – elektronik, nauczyciel akademicki, profesor Uniwersytetu Southampton w Wielkiej Brytanii, rektor Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie w Londynie; współpracownik Ruchu na rzecz JOW od 1994 r.; prezes Stowarzyszenia na rzecz Zmiany Systemu Wyborczego JOW od 2016 r.; e-mail: polonus.uk@gmail.com
418 wyświetlen

Podobne wpisy