Prof. Tomasz Kaźmierski odpowiedział na pytania uczestników Konferencji pt. „Jednomandatowe Okręgi Wyborcze do Sejmu – możliwe rozwiązania i ich skutki”, która odbyła się w Sejmie w Warszawie 5 sierpnia 2015.
1. W jaki sposób wybierane są osoby wchodzące w skład personelu liczącego głosy w UK?
Głosy liczą obywatele mianowani przez kandydatów.
2. Jak Profesor odniesie się do zarzutu, że w systemie ordynacji wyborczej JOW wygrywają kandydaci, którzy mają największe finansowane. Szczególnie widać to w USA, gdzie kandydatów bardzo mocno wspiera biznes. Lobbyści wspierają „swoich kandydatów”, aby mieć w kongresie człowieka od forsowania swoich interesów. Czy w przypadku JOW kandydaci rzeczywiście mają wyrównane szanse?
W UK kandydatom nie wolno wydać na przeprowadzenie wyborów więcej, niż limit określony przez prawo wyborcze [http://www.electoralcommission.org.uk/find-information-by-subject/political-parties-campaigning-and-donations/candidate-spending-and-donations-at-elections]. Teraz wynosi od 5p do 8p na zarejestrowanego wyborcę w zależności od rodzaju okręgu lub kampanii. Z wydatków należy się rozliczyć po wyborach, wypełniając specjalny formularz i dokumentując wszystkie transakcje. Niezłożenie rozliczenia, lub złożenie rozliczenia niezgodnego z faktycznymi wydatkami, pociąga sankcję karną. To prawo odnosi się do wszystkich kandydatów w takim samym stopniu. Niskie limity wydatków wyrównują szanse kandydatów.
3. Co Pan sądzi o takim sposobie wybierania: I tura – wygrywa kandydat, który uzyska 50%+1. Jeśli nie, II tura (dwaj o największej ilości głosów)?
Stosowanie dwóch tur w wyborach parlamentarnych umożliwia aparatom partyjnym zawieranie porozumień, wzajemne wycofywanie niektórych swoich kandydatów w okręgach i wpływanie w ten sposób na wyniki wyborów. Występowanie wielu takich międzypartyjnych układów obserwujemy we Francji. Postulowany przez Ruch na rzecz JOW jednoturowy system, w którym wygrywa zdobywca największej liczby głosów, nie pozwala na żadne manipulacje.
4. Czy polska demokracja, która godziła się z nierównościami społecznymi, ze sprzedawaniem przywilejów, kupowaniem głosów, jest porównywalna z angielską? Kiedy Anglia odeszła od feudalizmu? Czy istniało niewolnictwo chłopów, tak jak w Polsce?
Ewolucja historyczna polskiej i angielskiej demokracji zawiera wiele przykładów ilustrujących podobieństwa. W wielu szczegółach, np. w zakresie ochrony swobód i procentu populacji objętej prawami wyborczymi, polski system konstytucyjny zawierał rozwiązania pionierskie. Przywileje stanowe, feudalizm, pańszczyzna i różne formy nierówności społecznych istniały w całej Europie, w tym oczywiście również w Anglii. W Anglii znacznie wcześniej niż w Polsce zniesiono pańszczyznę, nastąpiło to w XVI w. po rewoltach chłopskich. W Anglii też już na przełomie XVII i XVIII w. , a więc wcześniej niż w Polsce, artykułowana była i stosowana w praktyce zasada równości wobec prawa, niezależnie od przynależności klasowej. Z drugiej strony, nierówności społeczne, w tym sam system klas społecznych, w Anglii nie zanikły całkowicie aż do dzisiaj.
5. Mając na względzie obecny niski poziom świadomości obywatelskiej (wynikający z celowych działań systemowych), czy ordynacja brytyjska nie wprowadzi w Polsce chaosu?
Nie zgadzam się z założeniem zawartym w pytaniu, że stan świadomości obywatelskiej w Polsce jest niski. O tym, że system JOW nie wprowadzi w Polsce chaosu świadczy choćby wysoki poziom samorządności lokalnej w małych gminach czyli tam, gdzie radych wybiera się w JOW. Dzisiaj chaos obserwujemy na poziomie funkcjonowania państwa, bo w wyborach do Sejmu nie mamy JOW. Ludowładztwo na poziomie małych gmin w Polsce funkcjonuje dobrze, mimo wielu ułomnych cech samorządowej ordynacji wyborczej, np. ograniczeń biernego prawa wyborczego i nieuzasadnionej ingerencji rządu centralnego w różne elementy samorządności lokalnej.
- Do Uczestników Ruchu JOW - 5 stycznia 2024
- 30-lecie Ruchu JOW - 12 października 2023
- Waldemar Rataj w 450. rocznicę uchwalenia aktu Konfederacji Warszawskiej - 1 lutego 2023
- Co to jest konstytucja? - 3 maja 2021
- Konferencja naukowa „100-lecie Konstytucji marcowej – geneza, postanowienia, zasady ustrojowe” - 8 marca 2021
- Pożegnanie śp. Janusza Sanockiego (1954-2020) - 8 grudnia 2020
- Listopadowa Konferencja Ruchu JOW – 14.11.2020 - 10 listopada 2020
- Mocny głos Brytyjczyków: NIC O NAS BEZ NAS! - 14 grudnia 2019
- Wystąpienie prof. Tomasza J. Kaźmierskiego - 20 października 2019
- Unia horodelska - 4 października 2019
