Wojciech Błasiak, Pomiędzy centrum a peryferiami na progu XXI wieku. Geopolityka i ekonomika Polski i Europy Środkowo-Wschodniej w warunkach integracji europejskiej i globalnej depresji gospodarczej

Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, Katowice 2013, cena 50 zł, s. 517
Adres sklepu internetowego: http://www.slaskwn.com.pl/sklep/?s_wyniki.k_autorzy.id_594

Książka jest analizą teraźniejszości, historycznej przeszłości i możliwej przyszłości geopolitycznej i geoekonomicznej Polski i większości państw Europy Środkowo-Wschodniej. W analizie teraźniejszości przedstawione są kluczowe wyzwania polityczne i gospodarcze dla krajów środkowoeuropejskich. Wynikają one z dysproporcji rozwojowych w ramach Unii Europejskiej pomiędzy środkowoeuropejskimi semiperyferiami a centralnymi w systemie światowym krajami Europy Zachodnio-Północnej. Wynikają one też z postimperialnej polityki Rosji oraz rosnącej hegemonii gospodarczej i politycznej Niemiec. Te współczesne wyzwania geopolityczne i geoekonomiczne nabierają przy tym nowego jakościowo wymiaru z powodu światowej depresji gospodarczej. Jest to w istocie II Wielki Kryzys Gospodarczy porównywalny z wielką depresją lat 30. XX wieku.

Odpowiedzi na te wyzwania szukam poprzez analizę i ocenę 500 lat historii społecznej, gospodarczej i politycznej Polski i ziem polskich w kontekście całej Europy Środkowo-Wschodniej. Badam społeczno-gospodarcze struktury długiego trwania polskiej i środkowoeuropejskiej semiperyferyjności i ich przyczyny w kontekście europejskiego rozwoju kapitalistycznego systemu światowego poczynając od długiego wieku XVI, a kończąc na krótkim wieku XX.

W oparciu o te badania formułuję możliwą ścieżkę geopolityczną i geoekonomiczną przetrwania i rozwoju dla Polski i innych krajów środkowoeuropejskich. Ścieżkę opartą na realizacji polskich interesów narodowych i interesów narodowych pozostałych państw środkowoeuropejskich. Warunkiem wyjściowym jest budowa twardego państwa narodowego, którego niepodległość wewnętrzną narodowego społeczeństwa konstytuuje ordynacja większościowa, oparta na regule jednomandatowych okręgów wyborczych. Jednym z kluczowych rozwiązań w budowie tej ścieżki jest utworzenie zintegrowanego politycznie i gospodarczo obszaru krajów Europy Środkowo-Wschodniej oraz jego międzynarodowej instytucjonalizacji w postaci Unii Międzymorza. Unii Międzymorza jako nowej ponadnarodowej struktury geopolitycznej i geoekonomicznej obejmującej unijne i pozaunijne kraje Europy Środkowo-Wschodniej i Kaukazu Południowego.

Autor Wojciech Błasiak

Recenzent naukowy prof. nadzw. dr hab. Leszek Moczulski:

Dominująca od krachu naftowego lat siedemdziesiątych ekonomia neoliberalna po blisko czterdziestu latach zderzyła się z kryzysem. Siłą rzeczy wywołało to spór o przyczyny, a w rozgorzałej dyskusji dość nieudolni obrońcy dotychczasowej linii odpierają ataki ich krytyków – głównie zwolenników poprzedniej, keynesowskiej szkoły, zredukowanej zresztą do zalecania interwencjonizmu państwowego. Właściwa dyskusja pomiędzy pozytywnymi propozycjami dotyczącymi przeobrażeń rzeczywistości ekonomicznej świata oraz koncepcji sterowania procesami gospodarczymi jeszcze się nie rozpoczęła. W tej sytuacji książka dra Błasiaka, pomimo niewątpliwych słabości, może odegrać rolę pionierską, inicjując autentyczną dyskusję na poziomie naukowym, a nie publicystycznym.

Recenzent naukowy prof. nadzw. dr hab. Jerzy Świeca:

Autor podjął się realizacji bardzo ważnego zagadnienia zarówno w wymiarze metodologiczno-naukowym, jak i realno-politycznym. Tekst stanowi efekt starannie przeprowadzonej analizy systemowej, geopolitycznej i strategicznej w ramach stosunków międzynarodowych.
Książka zawiera analizę współczesnych uwarunkowań geopolitycznych i geogospodarczych Polski w jej relacjach z Rosją i Niemcami w kontekście funkcjonowania w ramach struktur i procedur Unii Europejskiej. Autor przedstawia w niej tezę o możliwości stworzenia nowej organizacji ponadnarodowej obejmującej kraje Europy Środkowo-Wschodniej i Kaukazu Południowego. Jest to projekt doskonały dla obrony interesów państw i narodów tej części Europy, ale jego realizacji w najlepszym przypadku można spodziewać się w odległej perspektywie średniookresowej rozwoju stosunków europejskich (w końcu drugiego ćwierćwiecza XXI w.) lub jeszcze w czasie bardziej odległym.