Nic nie wskazywało na to, że może Go zabraknąć wśród nas. Jego śmierć jest dla Ruchu na rzecz JOW niepowetowaną stratą. Moje słowa nie są w stanie opisać jak wielka jest to strata. Odszedł Twórca wielu dzieł związanych z walką o jednomandatowe okręgi wyborcze.
Jego pierwszym, znanym mi, a jednocześnie głównym dziełem była Fundacja im. Jamesa Madisona. W obliczu toczącej się na I Konferencji Krajowego Komitetu Referendalnego (27 marca 2004 r.) dyskusji o konieczności pozyskiwania środków na finansowanie działalności Ruchu, Mariusz zadeklarował utworzenie fundacji – organizacji pożytku publicznego. Do utworzenia Fundacji przystąpił niezwłocznie, z entuzjazmem i energią, i wkrótce po tym Fundacja rozpoczęła działalność. Przez wiele lat środki jakie uzyskała Fundacja z wpłat 1% podatku dochodowego finansowały wydarzenia Ruchu. I tak będzie również po śmierci jej Założyciela, gdyż Mariusz pozyskał do pracy w Fundacji kilku współpracowników, którzy będą kontynuowali Jego dzieło. Strona internetowa Fundacji dokumentuje jedynie niektóre z Jego licznych dokonań.
Mariusz Wis (27.01.1951 – 9.06.2013)
Mariusza charakteryzowały odpowiedzialność za słowo, entuzjazm, niezwykła energia i oddanie dla sprawy JOW, poczucie humoru. Te cechy powodowały, że nie tylko był lubiany i doceniany wśród działaczy Ruchu na rzecz JOW, lecz zdobywał wielu nowych zwolenników postulatu JOW i działaczy Ruchu. Współpraca z Mariuszem przynosiła mi wiele satysfakcji nie tylko z uwagi na cechy Jego charakteru i szeroką znajomość funkcjonowania systemów wyborczych. Mariusz chętnie angażował się w dyskusje i wymiany poglądów, bronił swego zdania, lecz pod wpływem argumentów rozmówcy potrafił również zrezygnować ze swojego stanowiska, przy czym rozmowy te były niezwykle efektywne, co powodowało, że sprawnie realizowaliśmy wspólne projekty.
Mariusz prowadził badania zagadnień dotyczących systemów wyborczych, aby argumentacja na rzecz JOW miała fachowe uzasadnienie, dzięki temu zdobywał uznanie nawet wśród osób niesprzyjających postulatowi JOW. Ostatnio zaowocowało to Jego referatami na II Kongresie Politologii oraz Konferencji "Wyzwania Współczesnego Prawa Wyborczego", na której przedstawiał założenia ustawy wprowadzającej system JOW w wyborach do Sejmu.
Zacytuję niezwykle cenny fragment konkluzji z powyższego Kongresu, który ilustruje poglądy Mariusza i wyjaśnia źródło Jego zaangażowania w Ruch JOW:
Być może to zbyt daleko idąca paralela, ale przyglądając się temu zjawisku doznaję deja vu. Pamiętam dobrze, jak w systemie gospodarki centralnie sterowanej dominował zarówno w polskiej nauce, jak i polityce normatyw ekonomii socjalistycznej ze swoimi bazami i nadbudowami. Ta druga ekonomia, gospodarki rynkowej, której doświadczały największe i najbogatsze demokracje pozostawała poza oficjalnym obiegiem. Podobne zjawisko w politologii i polityce można obserwować dzisiaj w stosunku do systemów wyborczych. Jedynie słusznym jest system proporcjonalny i jego różne mutacje z niemiecką na czele. Natomiast system większościowy z JOW jest odrzucany przez politykę i politologię.
Jestem w stanie wytłumaczyć sobie pragmatyką normatywność sytemu proporcjonalnego w polskiej partyjnej polityce. Natomiast brak sporu naukowego nad kształtem systemu wyborczego dla Sejmu, jest niezrozumiały, szczególnie w świetle empirycznych zachowań społecznych.
Jednym z ostatnich wielkich dokonań Mariusza było powstanie projektu zmian do Kodeksu wyborczego obejmujących wybory do Sejmu w JOW wraz z wytyczeniem nowych, 460 jednomandatowych okręgów wyborczych. Dzięki swemu zaangażowaniu i umiejętności zjednywania współpracowników, tuż po rozpoczęciu akcji zmieleni.pl Mariusz zgromadził wokół siebie grupę kilkunastu osób, które podjęły się tego wielkiego, unikalnego w skali naszego Państwa, dzieła. Fundacja opublikowała efekty pracy tego zespołu w ostatnich dniach.
W ostatnim tygodniu przed śmiercią Mariusz był uczestnikiem trzech konferencji, na których dyskutowano o JOW, a także współorganizował kolejną konferencję Ruchu JOW. O tych sprawach rozmawialiśmy, po raz ostatni, w piątek, a w niedzielę 9 czerwca tuż po północy otrzymałem od niego ostatni list. Mariusz miał szerokie plany na przyszłość, których nie zdążył zrealizować, a my nie będziemy mogli Go zastąpić.
Cześć Jego pamięci!
- Czy referendum ws. JOW może być sprzeczne z Konstytucją? - 26 maja 2015
- Wybory w JOW nie wymagają zmiany Konstytucji - 25 maja 2015
- Obalamy mity o JOW – świadectwo kanadyjskie - 25 maja 2015
- Jak działają JOW w Kanadzie - 23 maja 2015
- Mężowie zaufania przy Obwodowych Komisjach Wyborczych - 21 kwietnia 2015
- „Tak” dla Pawła Kukiza, „nie” dla systemu prezydenckiego - 17 marca 2015
- Kolejna debata z Pawłem Kukizem – 18.02.2015 r. - 19 lutego 2015
- JOW? Nie damy wam spokoju! - 27 lipca 2014
- Praktyczne zasady wyborcze w wyborach proporcjonalnych - 24 maja 2014
- Wiadomości Westminsterskie nr 3 z 16.05.2014 r. - 17 maja 2014
