/Wybory do parlamentu Malty

Wybory do parlamentu Malty

W dzisiejszym odcinku Akademii JOW przyjrzymy się wyborom do parlamentu Malty.

Na samym początku należy zaznaczyć, iż według maltańskiej konstytucji parlament składa się formalnie z Izby Reprezentantów oraz prezydenta, co jest rozwiązaniem niewątpliwie oryginalnym. Jednak w celu uniknięcia niejasności poniżej mianem parlamentu będę określał jedynie Izbę Reprezentantów.

Składa się ona z przynajmniej z 65 członków wybieranych na okres nie dłuższy niż pięć lat w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich i proporcjonalnych, w trzynastu pięciomandatowych okręgach. Czynne i bierne prawo wyborcze przysługuje obywatelom, którzy ukończyli 18 lat i mieszkają w kraju. Każdy kandydat jest zobowiązany wpłacić kaucję w wysokości równej 100 dolarom amerykańskim, która przepada w razie nie uzyskania poparcia, wynoszącego przynajmniej 1/10 ilorazu wyborczego. Interesującym rozwiązaniem jest możliwość zgłoszenia swojej kandydatury w dwóch okręgach wyborczych.

Podział mandatów następuje według systemu pojedynczego głosu przechodniego (STV). Każdy wyborca oddaje głos na jednego kandydata w danym okręgu, mając możliwość jednoczesnego wskazania dalszych preferencji. Wybrany zostaje kandydat, który uzyska niezbędną do wyboru liczbę głosów, obliczoną na podstawie metody Hagenbacha-Bischoffa. Głosy ponad tę liczbę otrzymuje osoba wskazana przez wyborców jako druga. Podobna operacja odbywa się w odniesieniu do kandydata, który zdobył najmniejszą liczbę głosów – aż do obsadzenia wszystkich mandatów.

Po tym, jak w 1981 r. nastąpiła zdecydowana deformacja woli wyborców, tzn. gdy ponad połowę głosów zdobyła Partia Nacjonalistyczna, ale większość w Izbie Reprezentantów uzyskała Maltańska Partia Pracy, w 1987 roku wprowadzono mechanizm zapobiegający tego typu wydarzeniom, które w systemie dwupartyjnym są szczególnie rażące. Mechanizm ten polega na zapewnieniu partii zwycięskiej, która uzyskała absolutną większość głosów, ale mniej niż połowę miejsc w parlamencie dodatkowych czterech mandatów (bonus seats), tak by mogła cieszyć się większością mandatów. Od 1996 r. przydział bonusowych miejsc następuje nawet wtedy, kiedy ugrupowanie wygra wybory, uzyskując zwykłą większość głosów (ale mniej niż połowę mandatów).

Na podstawie:

K.A. Wojtaszczyk (red.), Systemy polityczne wybranych państw, Wyd. Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2004.

1 723 wyświetlen